سالها چنان به نظر می رسید که حماسه (ایلیاد) هومر نویسنده و شاعر باستانی یونان افسانه ای تخیلی بیش نیست. حتی شهر تروی و محاصره طولانی 10 ساله آن بدست یونانیان هم افسانه تلقی می شد. معهذا یکنفر خلاف این عقیده را داشت و آنهم باستان شناس آلمانی به نام (هنریخ شلیمان) (22 - 90) بود که نیم آخر عمر خود و قسمت عمده ثروتش را در راه یافتن (تروی) صرف کرد. او اکتشافات خود را در جنوب داردانل شروع کرد که تپه هایی در آنجا وجود داشت. پس از خاکبرداری ظروف، اسلحه و وسایل مختلفی را کشف کرد و بدنبال آن خانه ها، کاخ ها، معابد را از زیر خاک بیرون آورد. روی هم رفته 9 شهر را کشف کرد که هر یک بالاتر از دیگری قرار داشت. شهر پایینی به 2870 سال قبل از میلاد می رسد و محل ست نخستین ساکنان عصر نوسنگی بود.
داستان تروا مربوط است به ربوده شدن هلن زن زیباروی منلاس یکی از چند فرمانروای یونان توسط پاریس پسر پریام شاه ایلیون (تروا). خواستگاران هلن با هم پیمان بسته بودند که چنانچه گزندی به هلن رسید شوی او را در مکافات مجرم یاری دهند. از این رو سپاهی بزرگ به فرماندهی آگاممنون و با حضور پهلوانانی چون آشیل، اولیس، آژاکس و. به سوی شهر تروا روانه گردید تا هلن را از پاریس بازپس گیرند. سپاهیان یونان مدتی مدید (در حدود 10 سال) تروا را محاصره کردند ولیکن با رشادتهای نگهبانان تروا و هکتور برادر پاریس طرفی نبستند. از این رو پریلیس، نهاندان پیشگو و به روایتی کالخاس، پیشگوی دیگر (یا شاید اولیس) به آگاممنون پیشنهاد کرد اسبی چوبین و بزرگ ولی توخالی و هدیه نمودن آن به ترواییان اعلام صلح بنمایند.
دمفون، منلاس، اولیس و بسیاری دیگر از جنگجویان در درون آن پنهان شدند و یونانیان این اسب چوبین را در کرانه تروا رها کردند و وانمود کردند که می‌خواهند به محاصره پایان دهند. اهالی تروا به رایزنی نشستند که حال چه باید کرد. برخی مانند کاساندرا پیشگو( که از سوی ایزدان محکوم بود، کسی حرفش را باور نکند) عقیده داشتند که این اسب یک نیرنگ جنگی است و به هیچ روی نباید آن را به بهانه اهدای آن به ایزدان وارد شهر کرد.
لائو پیشوای مذهبی نیز بر همین باور بود و حتی نیزه هایی به جانب حیوان ساختگی پرتاب کرد تا ثابت کند از آن صدای شیئی میان تهی برمی خیزد. ولی چیزی نگذشت که ماهایی او را خفه کردند و مردم تروا گمان کردند اهانتی به مقدسات روا داشته‌است. بدین ترتیب اسب چوبی را داخل شهر کردند. جنگجویان یونانی از تاریکی شب سود جستند و از شکم اسب بیرون آمدند، ذروازه شهر را گشودند و شهر را تصرف کردند.
منبع: کتاب رویداد های مهم تاریخ، lastsecond